Φουστανελάδες Κυνιδάρου

Οι φουστανελάδες του Κυνιδάρου ντύνονται την τελευταία εβδομάδα της Αποκριάς, την Τυρινή εβδομάδα, και επισκέπτονται τα άλλα χωριά. Η επιλογή των χωριών και της ημέρας γίνεται μετά από συνεννόηση και σήμερα παρατηρούμε ότι εντάσσονται στο αποκριάτικό πρόγραμμα του Δήμου Νάξου και Μικρών Κυκλάδων. 

Η επιλογή των Φουστανελάδων γίνεται από τον αρχηγό τους που είναι ο Μπαϊρακτάρης (αυτός που κρατά το μπαϊράκι), από τους λεβέντες και χορευτάδες του χωριού, ενώ εκφράζουν άποψη και οι παλαιότεροι Φουστανελάδες και Μπαϊρακτάρηδες αλλά και οι γεροντότεροι του χωριού. Το "πρωϊνό ξύπνημα" των φουστανελάδων το αναλαμβάνει ο Σαλπιγκτής, που έχει μεταμφιεστεί σε στρατιωτικό, και μεταμφιεσμένοι τουφεκάδες που σμπαραίνουνε. Ανακοινώνουν με τις τουφεκιές την αναχώρηση αλλά και την επιστροφή τους το απόγευμα στο χωριό. Οι μεταμφιεσμένοι στρατιώτες είναι οι "φύλακες του μπαϊρακιού. 

Οι φουστανελάδες συνοδευόμενοι από τα "βιολιά" (οργανοπαίχτες) και τους "παλιάτσους", επισκέπτονται το χωριό που έχουν συνεννοηθεί και ξεκινούν το χορό μόνοι τους. Οι γυναίκες του χωριού φέρνουν φαγητά και κρασί για το κοινό τραπέζι όπου οι φουστανελάδες θα χορέψουν όλες τις γυναίκες του χωριού γριές και νέες και εν τω μεταξύ αν κάποια γυναίκα είναι νιόπαντρη την χορεύουν για να της πάρουν το μαντήλι, το οποίο το βράδυ επιστρέφοντας στο χωριό θα το ράψει, η γυναίκα που έχει τη φορεσιά, επάνω στο γιλέκο. Οι άντρες του χωριού δεν συμμετέχουν στο χορό. 

Ο χορός συνεχίζεται με εναλλαγές του συρτού, μπάλλου και καλαματιανού. 

Το έθιμο των φουστανελάδων βιώνει μέχρι σήμερα στον Κυνίδαρο.

Έχει καταγραφεί αναλυτικά στον παρακάτω σύνδεσμο, στοιχεία όπως η φορεσιά του φουστανελά, το μπαϊράκι, οι χοροί, τα τραγούδια, οι παλιάτσοι, ο ρόλος καθενός που συμμετέχει στο έθιμο των φουστανελάδων κλπ. 

https://xoroballomata.wordpress.com/2010/02/16/xo%cf%81eytika-%ce%b4%cf%81%cf%89%ce%bc%ce%b5%ce%bd%ce%b1-%cf%84%ce%b7%cf%83-%ce%b1%cf%80%ce%bf%ce%ba%cf%81%ce%b9%ce%b1%cf%83-%cf%83%cf%84%ce%b7-%ce%bd%ce%b1%ce%be%ce%bf/

Καταγραφή και αναφορά στο έθιμο των Φουστανελάδων με μια διαφορετική προσέγγιση γίνεται και στο βιβλίο ΜΕΛΕΤΕΣ ΝΑΞΙΑΚΗΣ ΛΑΟΓΡΑΦΙΑΣ, Τόμος Α', με τίτλο "Το δρώμενο των Κορδελάτων - Κορδελάδων - Φουστανελάδων - Λεβεντών - Τσολιάδων" / Διαχρονική θεώρηση, του Γλιναδιώτη καθηγητή Πανεπιστημίου Μανόλη Γ. Σέργη έκδοση 2021. 

Ο Κυνηδαριώτης Παιδαγωγός, Ph.D, Κων/νος Γ. Κλουβάτος, επίσης καταγράφει το έθιμο των φουστανελάδων (ή κορδελάτοι) στο βιβλίο του με τίτλο ΚΥΝΙΔΑΡΟΣ Ο "ΑΠΙΚΡΑΝΤΟΣ" - Κοινές και Ιδιότυπες Πολιτισμικές και Γλωσσικές Αποτυπώσεις, έκδοση του 2011, σελ. 84-88. 

Το έθιμο των φουστανελάδων και οι Κυνιδαριώτες φουστανελάδες όπως ανακοινώθηκε στο πρόγραμμα του Δήμου Νάξου και Μικρών Κυκλάδων για φέτος (Μάρτιος 2024), έχει ως εξής :

Πέμπτη 14 Μαρτίου 2024 ώρα 17:00  επισκέπτονται την Γαλήνη. 

Παρασκευή 15 Μαρτίου 2024 ώρα 12:00 επισκέπτονται το Κουρουνοχώρι και ώρα 17:00  τις Εγγαρές. 

Σάββατο 16 Μαρτίου 2024 ώρα 12:00  επισκέπτονται τις Μέλανες. 

Κυριακή 17 Μαρτίου 2024 / Κυνίδαρος ώρα 13.00 γλεντάνε στον Κυνίδαρο.

Πρόταση:

Οι εποχές είναι δύσκολες για μετακινήσεις κυρίως από οικονομικής άποψης. Γι' αυτό με πρωτοβουλία του πολιτιστικού συλλόγου Κυνιδαριωτών "Ο Άγιος Γεώργιος" της Αθήνας, θα μπορούσε να διοργανωθεί μια εκδρομή, ένα ταξίδι στο χωριό και να δοθεί η ευκαιρία κυρίως για όσους έχουν μεγαλώσει στην Αθήνα, για τη νεολαία μας, να συμμετάσχουν στα παραδοσιακά αποκριάτικα έθιμα του χωριού μας. Να δουν και να ζήσουν από κοντά το έθιμο των φουστανελάδων και των μοσκάρων. 

Εν Κινιδάρω 2024